Okna należą do najczęściej montowanych wyrobów stolarki budowlanej. Zapewniają dostęp naturalnego światła, stoją na straży ciepła, chronią przed działaniem czynników atmosferycznych. Kluczowy dla ich prawidłowego funkcjonowania jest dobry montaż. Poniżej przedstawiamy pięć kroków profesjonalnej instalacji okien.
1. Wybór odpowiedniego etapu budowy na montaż stolarki
Montaż okien powinien odbywać się po zakończeniu większości tzw. robót mokrych, jak kładzenie tynków wewnętrznych czy wylewanie posadzek. Osadzanie stolarki przed zakończeniem tych prac jest możliwe, należy jednak pamiętać wówczas o zapewnieniu odpowiednich warunków cieplno-wilgotnościowych w pomieszczeniach. W ścianach z ociepleniem zewnętrznym okna i drzwi balkonowe powinny być montowane zanim rozpocznie się docieplanie budynku. Przed instalacją stolarki zawsze sprawdzajmy jej zgodność z umową, projektem, dokumentacją systemową i aprobatą techniczną.
2. Przygotowanie ościeży i właściwy pomiar otworów
Zanim przystąpimy do montażu okien, trzeba wykonać obróbkę otworów okiennych. Jest to ważne zwłaszcza w przypadku ościeży z pustaków ceramicznych (ceramika poryzowana), cegły dziurawki czy pustaków cementowych – ich powierzchnie powinny być płaskie, bez otworów i kanalików, co umożliwi szczelne przyklejenie folii lub taśm uszczelniających. Następnie dokonujemy pomiaru płaskości i pionowości ścian. Otwory okienne mierzymy dopiero po zakończeniu prac przy obróbce ościeży. Nieprawidłowy wymiar otworów okiennych w stosunku do gabarytów zamówionych okien jest częstym i trudnym później do naprawienia błędem.
Warto mieć na uwadze, że wymagana minimalna szerokość szczeliny pomiędzy ramą okna a ościeżem zależy od długości ościeżnicy i materiału, z jakiego jest wykonana. Przykładowo dla okna z białego PVC o długości od 1,5 m do 2,5 m powinno to być min. 15 mm, a z kolorowego PVC 20 mm. Dla okien drewnianych min. szerokość szczeliny to 10 mm. Maksymalny wymiar spoiny nie powinien przekraczać 30 mm.
3. Usytuowanie okna w otworze
Pozycja, w której będziemy mechanicznie montować ramę okienną w ościeżu uzależniona jest zwykle od rodzaju ściany. Jeśli dokumentacja budynku nie stanowi inaczej, ramy okienne montuje się:
- w ścianie jednowarstwowej – w połowie grubości ściany
- w ścianie z ociepleniem zewnętrznym (dwuwarstwowej) – przy zewnętrznej krawędzi ściany, z dosunięciem do warstwy docieplenia lub nawet z wysunięciem w warstwę docieplenia
- w ścianie z ociepleniem wewnętrznym – w strefie izolacji termicznej
Po ustawieniu ramy we właściwej pozycji, przystępujemy do jej wstępnego mocowania. W tym celu stosuje się klocki podporowe i dystansowe, które umożliwiają łatwe ustawienie ramy w pionie i w poziomie. Pamiętajmy również o odpowiednim podparciu progu ościeżnicy. Ma ono szczególne znaczenie zwłaszcza w przypadku dużych okien czy drzwi tarasowych, gdyż zapobiega odkształceniom progu, a co za tym idzie, ewentualnym nieszczelnościom. Do podpierania progu ościeżnicy stosuje się klocki podporowe z twardego i zaimpregnowanego drewna lub PCV, belki drewniane, elementy poszerzające, kątowniki lub inne elementy podpierające.
4. Zamocowanie ramy w ościeżu
Ramę okienną montujemy w ościeżu za pomocą dybli, kołków rozporowych, kotw, śrub lub wkrętów. Dyble stosuje się do betonu, muru z cegły pełnej, cegły silikatowej, cegły dziurawki, pustaków ceramicznych i cementowych, gazobetonu, kamienia naturalnego. Śruby mogą być używane do mocowania ram w ościeżach z betonu, cegły pełnej, cegły silikatowej, dziurawki, betonu lekkiego, drewna. Kotwy budowlane stosowane są natomiast wszędzie tam, gdzie odstęp ościeżnicy jest zbyt duży do stosowania dybli, np. przy mocowaniu progowym w ścianie warstwowej. Zamocowania powinny być rozmieszczone na całym obwodzie ościeżnicy. Ich ilość i umiejscowienie uzależnione są m.in. od rodzaju i wielkości okna. Zalecane odległości to:
- odstęp pomiędzy punktami mocowania – maksymalnie 700 mm
- odstęp od narożnika wewnętrznego ościeżnicy okna – minimum 150 mm
- odstęp od krawędzi słupka lub ślemienia – minimum 150 mm
Szczegóły prawidłowego montażu okien zawiera Instrukcja montażu ITB 0665/13Z00NK.
5. Uszczelnienie i izolacja połączenia okna ze ścianą
Zadaniem uszczelnienia jest zabezpieczenie szczeliny pomiędzy oknem i ościeżem przed zawilgoceniem, zarówno przez wodę opadową od strony zewnętrznej, jak i wilgocią z powietrza przenikającego z pomieszczenia od strony wewnętrznej. Przy jego wykonywaniu należy uwzględnić zgodność chemiczną stykających się ze sobą materiałów, a także pamiętać o oczyszczeniu i zagruntowaniu powierzchni, do której będą one przylegać.
Generalną zasadą uszczelnienia jest: „szczelniej po stronie wewnętrznej niż po stronie zewnętrznej”. Przestrzeganie tej reguły umożliwia dyfuzję pary wodnej ze spoiny między ramą okienną a ościeżem na zewnątrz. Właściwie wykonane i zaizolowane połączenie składa się z trzech warstw: wewnętrznej (paroszczelnej), środkowej (izolacja termiczna i akustyczna) i zewnętrznej (paroprzepuszczalnej). Warstwę wewnętrzną stanowią taśmy lub folie uszczelniające, nieprzepuszczające powietrza i pary wodnej. Warstwę środkową tworzy piana poliuretanowa, izolująca połączenie termicznie oraz akustycznie. Najlepiej wybierać pianę o wysokim poziomie izolacyjności akustycznej – 60 dB. Jej użycie zapewnia wyższą izolacyjność akustyczną spoiny niż okna, co docenimy zwłaszcza mieszkając przy ruchliwej ulicy lub kiedy mamy sąsiada, który w ogrodzie trzyma hałaśliwego psa. Warstwa zewnętrzna to uszczelnienie wykonane z impregnowanych taśm warstwowych paroprzepuszczalnych lub, szczególnie przy ościeżnicy z węgarkiem, taśm rozprężnych. Opis techniki wykonania montażu warstwowego znajduje się we wpisie: “Jak dobrze zamontować okna”.
Po zakończeniu czynności montażowych należy w krótkim czasie wykonać prace wykończeniowe, to jest zakryć spoiny, na ogół przez otynkowanie tak, aby nie oddziaływało na nie słońce. Potem pozostaje już tylko cieszyć się z komfortowego użytkowania nowoczesnych, energooszczędnych, dobrze zamontowanych okien.
Janusz Uberna,
Soudal Sp. z o.o.
