Zakup okna to inwestycja na długie lata. Wysokiej jakości rozwiązanie stanowi często niemały wydatek w domowym budżecie. Dlatego, aby w pełni cieszyć się eksploatacją wyrobu, powinniśmy dokonać przemyślanego wyboru i znać prawa przysługujące nam, jako konsumentom.
Regulacje dotyczące sprzedaży konsumenckiej (w tym także zakupu stolarki okiennej) znajdziemy w nowej ustawie o prawach konsumenta. Weszła ona w życie 25 grudnia 2014 roku i gwarantuje jeszcze lepszą ochronę interesów klientów niż poprzednio obowiązujące przepisy. W ten sposób polskie prawodawstwo zostało ujednolicone oraz dostosowane do przepisów Unii Europejskiej. Zanim zdecydujemy się na zakup okna, warto zapoznać się z treścią ustawy. Dzięki temu rozeznaniu będziemy mieli możliwość podjęcia świadomego wyboru.
Nieznajomość prawa szkodzi
Nowa ustawa o prawach konsumenta stanowi odpowiedź na dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 roku. Doprecyzowane zostały w niej przepisy dotyczące umów konsumenckich: zawieranych w okolicznościach typowych – w lokalu sprzedawcy oraz w sytuacjach nietypowych, tj. poza lokalem sprzedawcy (np. w domu konsumenta z bezpośrednim udziałem przedstawiciela przedsiębiorcy) i na odległość (np. za pomocą Internetu bądź telefonicznie). Z treści ustawy dowiemy się, o czym powinien poinformować nas sprzedawca.
W nowej ustawie katalog obowiązków informacyjnych przedsiębiorcy wobec klienta znacząco się poszerzył. To dobra wiadomość dla wszystkich planujących zakup okien. Jeśli zawieramy umowę na odległość czy poza sklepem (np. w naszym domu), sprzedawca musi podać nam szczegółowe informacje o: przedmiocie świadczenia, danych przedsiębiorstwa, cenie wraz z podatkami, kosztach połączeń telefonicznych wykonywanych w celu zawarcia umowy, terminie i sposobie zapłaty, prawie odstąpienia od umowy itp. Po jej zawarciu przedsiębiorca nie może również domagać się od nas dodatkowych płatności, jeśli wcześniej o nich nie poinformował, bądź nie uzyskał naszej wyraźnej zgody na tego typu czynność. Pamiętajmy również, że w przypadku kontaktu telefonicznego, sprzedawca nie może także pobierać od nas wyższych opłat niż za zwykłe połączenie. Po sfinalizowaniu umowy musimy otrzymać ją w formie papierowego dokumentu (umowa poza lokalem), bądź potwierdzenie jej zawarcia na trwałym nośniku (umowa na odległość). Przepis ten kończy zatem niebezpieczne praktyki zawierania umów ustnych, co powoduje, że, jako konsumenci, jesteśmy objęci lepszą ochroną.
Prawo odstąpienia od umowy
Zawierając umowę na odległość oraz poza lokalem przedsiębiorstwa, możemy od niej bezpłatnie odstąpić bez podawania przyczyny. – Zdarzają się bowiem sytuacje, w których konsumenci – będąc zaskoczeni nagłą propozycją zawarcia umowy złożoną poza lokalem sprzedawcy – godzą się na jej podpisanie a dopiero po kilku dniach zdają sobie sprawę, że nie są zadowoleni z zaakceptowanych warunków. W takim przypadku ustawodawca przyznaje konsumentowi uprawnienie do odstąpienia od umowy, o ile nie zajdą szczególne okoliczności wymienione w ustawie o prawach konsumenta, które uniemożliwiają skorzystanie z tego uprawnienia – tłumaczy Mateusz Oskroba, radca prawny w Kancelarii Prawnej Piszcz, Norek i Wspólnicy spółka komandytowa z siedzibą w Poznaniu. Na naszą korzyść okres odstąpienia został wydłużony z 10 do 14 dni. Bieg terminu zależy od rodzaju umowy. W większości przypadków jest to następny dzień po zawarciu umowy (dotyczy usług) lub po dostarczeniu towaru (odnosi się do sprzedaży). Jeśli sprzedający czy usługodawca nie poinformował nas o tej możliwości, mamy prawo odstąpić od umowy w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Możemy tego dokonać, wypełniając wzór odstąpienia od umowy stanowiący załącznik do ustawy o prawach konsumenta.
Ustawodawca doprecyzował również, że to przedsiębiorca zwraca koszty dostarczenia towaru, które ponieśliśmy. My z kolei, jako kupujący bierzemy na siebie, co do zasady, bezpośrednią opłatę za odesłanie produktu. Należy jednak pamiętać, że prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje w sytuacji, gdy świadczenie jest związane z wyborem towaru niefabrykowanego, wyprodukowanego według specyfikacji klienta czy służącego zaspokojeniu jego zindywidualizowanych potrzeb. Czy będziemy mogli skorzystać z tego uprawnienia przy zakupie okna, które jest produktem wykonywanym na konkretny wymiar? Przepisy w tym względzie są niejednoznaczne i rozstrzyganie tego typu spraw będzie zależne od interpretacji sądu. – Istotną okolicznością, która również uniemożliwi konsumentowi odstąpienie od umowy zakupu okien jest ich faktyczne zamontowanie w mieszkaniu (domu) nabywcy. Jeżeli rzecz została nierozłącznie połączona z innymi rzeczami, konsument nie może już odstąpić od umowy na podstawie ustawy o prawach konsumenta – mówi ekspert.
Dochodzenie roszczeń
Nowa ustawa wprowadza jednolitą regulację w sprawie odpowiedzialności sprzedawcy za jakość sprzedawanego produktu, niezależną od tego czy jego klient jest przedsiębiorcą, czy też konsumentem. Za wadę uznajemy niezgodność towaru z umową. Dotyczy to przypadków, gdy produkt nie posiada właściwości, o których zapewniał nas sprzedawca, nie nadaje się do celu przeznaczenia czy został nam wydany w stanie niekompletnym. Czas trwania rękojmi (czyli prawa do reklamacji, którym objęte są wszystkie towary konsumpcyjne) to zasadniczo 2 lata od wydania rzeczy kupującemu. Wykonanie uprawnień na mocy gwarancji (czyli dobrowolnego zobowiązania przedsiębiorcy) nie wpływa na odpowiedzialność sprzedawcy z tytułu rękojmi. Jeśli stwierdzimy wadę możemy zażądać: nieodpłatnej naprawy, wymiany na nowy produkt, obniżenia ceny, a przy wadzie istotnej nawet odstąpienia od umowy. Co ważne, decyzja w tym względzie leży po stronie klienta, a więc sprzedawca nie może nam jej narzucić. Ma to na celu ograniczyć praktyki, polegające na wielokrotnych naprawach czy wymianach towarów.
Do wad fizycznych należy zaliczyć również nieprawidłowy montaż okna. W momencie zaistnienia takiej sytuacji możemy zażądać demontażu i ponownego zamontowania wyrobu bądź, w przypadku wad istotnych, odstąpić od umowy. Za uszkodzenia mechaniczne produktu powstałe podczas transportu czy montowania także odpowiada sprzedawca. Błędy w instalacji zdarzają się dość często, gdyż na rynku wciąż za małą uwagę przykłada się do kształcenia profesjonalnych monterów stolarki budowlanej. Organizowana przez Związek POiD kampania edukacyjna „DOBRY MONTAŻ” ma uczulić Polaków, że wybór wysokiej jakości okien, drzwi, bram czy elementów fasady powinien iść w parze z ich dobrym montażem. Tylko dzięki temu zachowamy wszystkie parametry wybranych rozwiązań oraz zmniejszymy wydatki poniesione na ogrzewanie budynku.
Znajomość prawa działa na naszą korzyść. Wiemy wówczas, czego możemy oczekiwać od sprzedawcy oraz jak postąpić w sytuacjach spornych. Nowa ustawa o prawach konsumenta daje nam szereg możliwości postępowania z nieuczciwymi praktykami sprzedawców czy usługodawców. Jest to szczególne istotne w przypadku zakupu okna wraz z montażem. Dobre przeprowadzenie tej inwestycji zapewni nam liczne korzyści w postaci długotrwałej i komfortowej eksploatacji stolarki oraz ograniczenia strat cennej energii cieplnej.
